Overzicht

Dunnere retina en choroïdea bij afname nierfunctie

OCT mogelijk inzetbaar voor evaluatie en monitoring van chronische nierziekte

  • 13 juni 2024

Brits onderzoek laat zien dat OCT-beelden geschikt kunnen zijn voor niet-invasieve monitoring en als prognostische biomarker van nierschade. De onderzoekers zagen de dikte van de retina en choroïdea afnemen naarmate de nierfunctie afneemt en de dikte weer toenemen na een niertransplantatie.

Foto (kleur) OCT Nierziekte
Beeld: Adobe Stock

Een verlaagde geschatte glomerulaire filtratiesnelheid (eGFR) is bij een chronische nierziekte een belangrijke indicator van zowel cardiovasculaire als renale complicaties. Voordat de eGFR verandert, is er echter al significante nierschade opgetreden. Momenteel kunnen microvasculaire veranderingen die tijdens de ontwikkeling en progressie van chronische nierziekte ontstaan alleen na een invasieve nierbiopsie betrouwbaar worden beoordeeld. Het is echter onpraktisch om steeds met biopsieën het verloop van de ziekte te monitoren.

Niet-invasief alternatief

Britse onderzoekers bekeken daarom of optische coherentietomografie (OCT) geschikt is als niet-invasieve monitoring en prognostische biomarker van nierschade. De structuur en functie van de nieren en ogen vertonen namelijk overeenkomsten, waardoor ziekten in beide organen via vergelijkbare mechanismen kunnen ontstaan. Daarnaast maakt de transparantie van het oog het mogelijk om de microvasculatuur direct te visualiseren. De Britse onderzoeksgroep toonde al in eerder onderzoek aan dat patiënten met chronische nierziekte een dunnere retina en choroïdea hebben vergeleken met gezonde vrijwilligers.

Resultaten prospectieve studies

Verschillende groepen mensen deden mee aan een reeks prospectieve studies naar OCT: patiënten met een chronische nierziekte voordat ze dialyse kregen, patiënten met nierfalen die een niertransplantatie ondergingen, nierdonoren en gezonde vrijwilligers.

De resultaten die uit onderzoek bij deze groepen volgden laten zien dat een dunnere retina en choroïdea voorkomen bij chronische nierziekte en dat de dikte van de retina en choroïdea afneemt naarmate de nierfunctie afneemt. Na een niertransplantatie nam gedurende de studie de dikte van de choroïdea bij mensen met een chronische nierziekte gedurende een jaar weer toe. Gezonde individuen die een nier doneren ontwikkelen gedurende het jaar na de donatie geleidelijk een dunnere choroïdea. Verder zijn bij patiënten met chronische nierziekte een dunnere retina en choroïdea onafhankelijk geassocieerd met eGFR-afname over een periode van twee jaar.

Potentie van OCT

Deze bevindingen benadrukken volgens de onderzoekers het potentieel van beeldvorming met OCT bij de evaluatie en monitoring van patiënten met een chronische nierziekte. Het gebruik van OCT in de klinische praktijk kan in de toekomst mogelijk helpen bij het identificeren van patiënten met chronische nierziekten die een verhoogd risico lopen op ziekteprogressie en/of cardiovasculaire complicaties.

Bron: Nature Communications