Overzicht

Nieuwe onderzoeksopties dankzij organoïden

Nederlandse onderzoekers ontwikkelen eerste organoïdemodel van conjunctiva

  • 6 juni 2024

Een organoïdemodel van menselijke conjunctiva maakt mogelijk de weg vrij voor onderzoek naar ziektes die de conjunctiva aantasten. Eerder waren de mogelijkheden voor onderzoek naar de conjunctivafunctie tijdens ziekte en gezondheid zeer beperkt. 

Foto (kleur) petrischaaltje met daarin verschillende kweken
Beeld: Adobe Stock

Het model kan bijvoorbeeld worden ingezet bij het testen van medicijnen voor allergieën of droge ogen. Op de lange termijn zou het wellicht zelfs mogelijk kunnen zijn om met organoïden vervangende conjunctivae te maken voor mensen met oogbrandwonden, oogmelanoom of genetische oogaandoeningen.

Aanmaak antimicrobiële componenten

Onderzoekers van de Organoid Group, onderdeel van het Hubrecht Institute in Utrecht, ontwikkelden dit eerste organoïdemodel van de conjunctiva samen met collega’s van het Maastricht UMC+. Hiervoor gebruikten ze cellen uit menselijke conjunctiva en lieten deze in een petrischaaltje uitgroeien tot organoïden. Vervolgens onderzochten ze met de organoïden hoe de conjunctiva betrokken is bij de productie van tranen. Ze ontdekten dat de conjunctiva antimicrobiële componenten aanmaakt en daardoor op meer manieren bijdraagt aan de traanproductie dan alleen door het maken van slijm.

Ontdekking tuftcellen

Ook ontdekten de onderzoekers een nieuw celtype in dit weefsel: tuftcellen. Deze cellen spelen waarschijnlijk een rol bij allergieën. Soortgelijke cellen waren al eerder ontdekt in andere weefsels, maar nog niet in de menselijke conjuntiva. Onder allergieachtige condities vonden de onderzoekers meer tuftcellen. Het lijkt erop dat deze cellen een rol spelen in de reactie van het oog op allergieën.

De resultaten van het onderzoek zijn onder de titel Human conjunctiva organoids to study ocular surface homeostasis and disease gepubliceerd in Cell Stem Cell.

Wat is een organoïde, hoe worden organoïden gemaakt en waarvoor worden ze gebruikt? Ga voor meer informatie hierover naar de website van de Universiteit Utrecht